Twaalf uren bussen van Arusha naar Dar en NL

Voor nog geen 15 euro rijdt een luxe bus je van Arusha naar dar Es' Salaam. Rustig rijdt de bus en onderweg wordt er gerust, is er water en wordt er koek uitgedeeld. Er is zelfs een toilet aan boord. Enige wat ze niet vertellen, hoe lang de bus er over doet. Bijna twaalf uur duurt de zit, in het donker weg en in het donker kom je in Dar aan. Onderweg worden er Tanzaniaanse soaps op de flatscreen getoond en ik moet zeggen, dat is ook echt lachen. Met een gezond zelfbeeld wordt een manipulerende beetje domme vader naast zijn vermeende intelligente zoon en theater regisseur afgezet. De Oon wint elke keer op punten maar de vader slaat knockout op het onverwachte moment, neemt de vrouwen en de roem zonder te weten waar hij zijn succes aan te danken heeft. de bus begint te grinniken en bij deel 5 zelfs te lachen. Het verbroederd de bus en als blanke maak je er even deel van. Om me heen zie ik ineens de grote diversiteit aan reizigers; een soort rapper met kralen in zijn haar samen met zijn Italiaanse blanke vriendin van oudere leeftijd bij de deur, een moeder met een lief jongetje, eenzame starende donkere mannen, een donker stel van middelbare leeftijd me af en toe een knipoog geven als de soap wel heel pikant wordt en het personeel. Er rijden naast de chauffeur wel drie medewerkers mee, elk met een eigen taak: de jongen van de bagage en een knul om de versnaperingen uit de delen. Ook is de mevrouw van de kaartverkoop mee, ze hangt in de voorste stoel, zegt en doet niets. Ik bedenk dat ze de eigenaar van de onderneming kan zijn. Ze wordt met erg veel respect behandeld. Maar echt respect heb ik voor de chauffeur. Met alle rust laveert hij de bus over de wegen, haalt netjes in, ontwijkt kuilen en dat wel 12 uur lang zonder vervanging. Door hem wordt de rit een relaxte tocht, heel anders dan andere bussen en daladala busjes. Maar die rust wordt in Dar Es' Salam hard verstoord. De bus stopt bij het 'Central Station' niet voor niks binnen een omheind plein. Overal krioelende mensen, aan vuren in het donker, bij muziek of in angstige stilte, auto's toeterend in file met brommers en kriskras overstekende passanten daar tussen. Een bedreigende chaos moet ik het noemen, niemand die blank is waagt zich hier tussen. Maar een taxichauffeur biedt de reddende hand. Voor 15.000 shilling rijdt hij veilig de stad in, toetert elke interruptie met een duidelijk signaal de berm in en laveert met een draai de oprit van het hostel in. Met understatement doorbreekt hij zijn stille aanwezigheid. ' Hier moet het zijn' zegt hij met zachte stem en gooit de motorkap open. Dar Es Salaam is duidelijk een stad van krioelende mensen en lawaai. Overal verkopende mensen, op straat en uit stalletjes, vaak uit soort containers. Alles wordt hier verkocht en vaak per straat. Zo is er en straat voor kleding omslagdoeken, een straat voor huishoudelijke apparatuur en een hele straat voor noodstroom aggregaten. Dat indook hard nodig want minstens een paar keer per dag valt de stroom in de stad uit. Maar de verkopers, kopers en al die andere passanten trekken zich er niets van aan. Zij gaan gewoon door met wat zij doen, loven en bieden, iets eten en even rusten. Dag en nacht gaat dat door, de meesten leven en slapen op straat. Hun verkoopleider verdedigen denk ik, want op elk gebied zijn er kapers op de kust. Alles wordt je aangeboden van de oudste horloges tot de iPhone4 toe. Als blanke moet je toch wel uitkijken, of denk ik te moeten uitkijken. Want duidelijk is dat de mensen van Dar es Salaam blanke mensen gewend zijn. Hier woont duidelijk een smeltkroes van Indiërs Arabieren, moslims en christenen, rijken arm door elkaar heen. De rugzak makt me toerist denk ik, niet de huidskleur. Toch kies ik niet voor de spijkerbroek met verkeerd bloemetjes overhemd terwijl dat stukken rustiger en ik denk veiliger zou zijn. Nee ik worstel me door de stad heen, hou de hoofdstraten aan, drink een Fanta Orange en neem een snack om tegen zes vermoeid naar het hostel te gaan. Want klokslag 7 uur is het donker ik heb daags daarvoor mijn les geleerd. Nog een paar uur dan wordt het vliegen naar huis. In de nacht om 3 uur is het terug vliegen, eerst Istanbul en dan Amsterdam. Wel 20 uur gaat het nemen, dankzij een lange stop in Istanbul. Bijna drie dagen voelt de thuisreis aan en toch is die tijd te korf om van alle indrukken van Afrika de psychologische stap naar het knusse en georganiseerde Nederland te maken. Afrika is wat dat betreft een andere wereld, een wereld die we onvoldoende kennen en denk ik, nooit echt zullen leren kennen. Leerzaam op afstand, zelfs als je daar bent, anders kan ik het niet onder woorden brengen.